चिरन्जीवी पौडेल 

२७ असार, काठमाडौं । नेपाली सेनाका मेजर विष्णु कार्कीसित ७ महिनाअघि बिहे गरेकी २२ वर्षीया लतासाको मृत्युबारे माइती पक्षबाट छानविनको माग गरिएको छ । लतासाको हत्या नै भएको हो भन्ने पुष्टि भइसकेको छैन । घरतिरका आफन्तले चाँहि लतासाले छतबाट हाम्फालेर आत्महत्या गरेको बताउँदै आएका छन् ।

यदि यो घटनालाई आत्महत्या नै मान्ने हो भने पनि लतासा आफ्ना श्रीमानसँग खुसी थिइनन् भनेर विश्वास गर्नुपर्ने हुन्छ । यो घटनाको तथ्य विस्तारै उजागर हुने नै छ । तर, परिवारभित्र हुने आपसी असमझदारी, अविश्वास र सामान्य झगडाले कतिसम्म पीडादायी परिणाम ल्याउन सक्छ भन्ने यो घटनाले देखाएको छ ।

अनलाइनाखबरकर्मी महाराजगञ्जस्थित प्रहरी कार्यालयमा पुग्दा त्यहाँ लतासाका साथीहरु र आफन्तसहित करिब एक सयजनाले सत्यतथ्य बाहिर ल्याउन माग गर्दै प्रदर्शन गरिरहेका थिए । उनीहरुले लतासाका श्रीमान विष्णुतर्फ शंकाको सुई तेस्र्याएर नारा लगाएका थिए ।

लतासाका माइती पक्षको दाबीअनुसार मेजर विष्णु आफ्नी श्रीमतीप्रति अत्यधिक शंकालु थिए । केटा मान्छेहरुसित भेटेको वा बोलेको देख्नै नसक्ने उनले यही कुरालाई लिएर लतासालाई मानसिक यातना दिँदै आएको केटी पक्षको आरोप छ ।

यद्यपि मिडियासित भने केटा पक्षका मानिसहरु अहिलेसम्म सम्पर्कमा आएका छैनन् । विष्णुको मोबाइल लगातार स्वीच्ड अफ छ ।

शारदा क्षेत्री (लतासाकी आमा) को बयान-

मेरी छोरी पहिले निकै चुल्बुले थिई । एभरेस्ट इन्जिनियरिङ कलेज सीतापाइलामा ब्याचलर थर्ड इयर पढ्दैथिई । हिँड्दा पनि उडुँलाजस्तो गर्थी । तर, बिहेपछि अर्कै भई ।

बसुन्धरामा घर भएको, सेनाको मेजर केटो छ भनेर छिमेकीले प्रस्ताव ल्याए । सोधखोज गर्दा सबैले भने, केटो गज्जब छ, आँखा चिम्लेर छोरी दिए हुन्छ । केटो हेर्दा हामीलाई पनि चित्त बुझ्यो । छोरीलाई भन्यौं । ऊ त पहिल्यैदेखि ‘मामु म त हजुरले खोजेकै केटासित बिहे गर्छु,’ भन्थी । छोरी पनि बिहे गर्न तयार भई ।

बिहे हुनुभन्दा ४-५ दिन अगाडि हामीले केटाको घर काठमाडौंमा नभएको र सेनामा मेजर पनि भइनसकेको थाहा पायौं । त्यसपछि म अलि हच्किएँ । घर नभएकोलाई त कसरी छोरी दिनु जस्तो लाग्यो ।

तर, कुरा ल्याउने छिमेकीले काठमाडौंमा जग्गा किनिसकेका छन्, बिहेपछि घर बनाइहाल्छन् भनेर आश्वस्त बनाए । सेनाको मेजर पनि चाँडै हुन्छन् भन्ने कुरा गरे । हामी पनि ठिकै छ नि त भनेर छोरी दिन राजी भयौं ।

गएको मंसिर २० गते धुमधामले बिहे गरिदियौं । उनीहरुले धापासीमा रहेको डेरामा बुहारी भित्र्याए । बिहे गरेको केही दिनसम्म व्यवहार ठिकै थियो । १५ दिनपछि उनीहरु पोखरा घुम्न पनि गए । पोखरा गएर आउँदासम्म पनि छोरी उज्यालै थिई ।

तर, एक महिनापछि छोरीको अनुहार मलीन देख्न थालेँ । सधैं हाँसिरहने छोरी हाँस्नै छाडेकी थिई । तर, केही सोधेकी थिइनँ । एक दिन आफैंले भनी, ‘मामु, केटा मान्छेहरु कस्तो शंकालु हुँदा रहेछन् है ।’

मैले सोधेँ, ‘किन र छोरी के भो ?’

अनि बल्ल उसले भनी, ‘हेरिस्यो न, हजुरको ज्वाइँले सानोतिनो कुरा पनि शंका गरिसिन्छ ।’

उसको कुरालाई त्यतिबेला मैले धेरै सिरियसली लिइँन । ठट्टा गर्दै मैले भनेँ, ‘केटाहरु त्यस्तै त हुन् नि । त्यसमाथि तँ यति राम्री छेस्, तेरो बाले त मलाई अझै बेला-बेला शंका गर्छन् ।’

मैले ठट्टा गर्न खोजे पनि ऊ हाँसिन । त्यसपछि मैले आफू ठीक ठाउँमा बस्नु, शंका गर्दै गर्छन् भनेर सम्झाएँ । तर, मैले सोचेको भन्दा समस्या धेरै ठूलो रहेछ ।

उनीहरु बस्ने घरको साइडमा जोडिएको एउटा घरमा इन्जिनियरिङ पढ्ने तीनजना केटा बस्दा रहेछन् । भान्सामा भात पकाउँदा ती केटासित आँखा सन्काइस भनेर गाली गर्थे रे ज्वाइँले ।

पहिले गाली गर्ने अनि मेरी छोरी रोइदिएपछि तुरुन्तै अंगालो मारेर माया गरेजस्तो गर्दा रहेछन् । ‘तिमी नरोऊ बेबी, तिमी रोएको म देख्न सक्दिनँ’ भनेर फकाउँदा रहेछन् । छोरी मान्छे हो, पग्लिन कतिबेर लाग्छ र ।

हुँदाहुँदा मेरी छोरीको मोबाइलमा ट्रयाकर राख्न पनि भ्याएछ । एक दिन माइती जान भनेर हिँडेकी रहिछ । बाटोमा मिठाई किन्न मन लागेर नक्शालतिर गइछ । हामीकहाँ भेटघाट गरेर बेलुकी घर फर्की । घर फर्केपछि ज्वाइँले उसित मोबाइल हेर्न मागेछन् । बिहेमा ज्वाइँले गिफ्ट गरेको आइफोन बोक्थी उसले ।

मोबाइल हेरेर ‘ओहो तिमी त नक्शाल गएको रहिछौ नि बेबी ।’ भनेछन् । मेरी छोरीले छक्क पर्दै, ‘हजुरले कसरी थाहा पाइस्यो,’ भनेर सोध्दा ‘मैले तिम्रो मोबाइलमा ट्र्याकर राखेको छु नि त’ भनेर जवाफ दिएछ ।

सासू पनि त्यस्तै अपजसे रहिछन् । ‘मैले त सासू रिझाउनै नसक्ने भएँ, उहाँलाई खुशी पार्न त साह्रै गाह्रो रहेछ’ भन्थी । मैले सासू भनेका यस्तै हुन्, भनेर सम्झाउँथे ।

छोरी बिहान कलेज जाँदा ११ जसरी पनि घर आइपुग्नैपर्ने उर्दी थियो रे । ११ बजे आइपुगिन् भने कहिले छोरीकी साथीलाई त कहिले कलेजमै फोन गरेर सोध्ने रे ज्वाइँले ।

त्यत्रो शंका लागेको भए मेरी छोरीलाई मकहाँ ल्याएर फ्यालेको भए पनि त हुन्थ्यो नि । कमसेकम बाँच्ने त थिई ।
लोग्ने र सासूको टर्चरले मेरी छोरी सातो गएझैं भएकी थिई । हाँस्नै छोडी । माइती आयो कि फर्किन हतार गर्थी । साथीहरुसित ‘मलाई त डिप्रेसन हुन्छ कि क्या हो’ भन्थी रे ।

घटना भएको दिन

अस्ति बुधबार म धरानमा थिएँ । दिउँसो ३ बजेतिर मोबाइलमा छोरीको म्यासेज आयो । ‘आइ लभ यू मामु, हजुरसँग धेरै धेरै धेरै…’ लेखेकी थिई । किन यस्तो म्यासेज पठाई भन्ने लागिरहेको थियो, एकैछिनमा फोन आयो । फोनमा पनि ‘मामु आइलभ यू’ भनी । मैले ‘लभ यू बेबी’ भनेँ । त्यसपछि भनी, ‘मामु हजुरसित धेरै कुरा गर्नुछ, हजुर कहिले आइसिन्छ ?’ मैले शनिबार आउँछु बेटा भनेँ ।

अनि त ‘होइन चाँडै आइस्यो न’ भन्दै सुँक्क सुँक्क गर्न थाली ।

मैले ‘के भयो बेबी तिमीलाई ?’ भनेर सोधेँ । उसले भनी, ‘मामू मलाई एकदम गाह्रो भइरहेको छ, यिनीहरुले के गर्न आँटेका हुन् बुझ्नै सकेकी छैन । हजुरको ज्वाइँले के के शंका गर्छ ।’ यति भनेर ऊ डाँको छोडेर रुन थाली ।

मैले एकचोटि सासूमासित कुरा गर्न सल्लाह दिएँ । उसले भनी, ‘सासूमालाई थाहा छ । सबैलाई थाहा छ । हजुरको ज्वाइँ मसित बोल्दैन ।’ ऊ फोनमा रोएको रोयै गर्न थाली ।

त्यसपछि मैले ‘तँ हाम्रो घरमा जा न त, रिफ्रेस हुन्छ’ भनेर सम्झाएँ ।

फोन राखेपछि मलाई साह्रै पेट पोल्यो । घरमा आफ्नी सासूलाई फोन गरेँ । ‘एकचोटि नातिनीलाई फोन गरेर घरमा बोलाउनुस् न’ भनेँ । उहाँले फोन गर्नुभएछ । छोरीकी सासूले फोन उठाइन् रे । ‘बुहारीले भात खाएकी छैन, सुतिरहेकी छ’ भनिछन् । त्यसपछि लतासालाई कुरा गर्न दिइछन् । सासूले लतासालाई खाना खान यतै आउ भनेपछि हुन्छ भनेकी थिइन् रे ।

कुरा गर्दागर्दै फोन डिस्कनेक्ट भएछ । त्यसपछि धेरैचोटि ट्राइ गर्दा कसले हो, काटेको काट्यै गरेछ ।

त्यसपछि साढे पाँच बजेतिर ल्याण्डलाइनमा फोन आएछ । बच्चाजस्तो आवाजमा कसैले ‘लतासा भाउजू त छतबाट हाम्फालेर ग्रान्डी हस्पिटल लगेको छ’ भनेर सुनाएछ । सासूमा अत्तालिँदै ग्राण्डी जानुभो । त्यहाँ उहाँले नातिनी देख्नुभएनछ । ज्वाइँ त्यही थिए रे । तर, जति घच्घच्याए पनि केही बोलेनन् रे ।

लतासाकाे शव शिक्षण अस्पतालबाट लैजाँदै । उनको माइतीले भने शव लैजान नदिने बताएका थिए ।

मलाई पौने ६ मा कान्छी छोरीले फोन गरी । उसले भनी ‘दिदी घरबाट लडेर हस्पिटल लगेको छ रे ।’ मैले 

सम्धिनीलाई फोन लगाएँ । ‘सम्धिनीज्यू के भएको हो ?’ भनेर सोधेँ ।

उनले भनिन्, ‘हेरिस्यो न हजुर, लतासाले त के गरिन्, के गरिन् । घरको छतबाट हाम्फालिन् । ‘कहाँ छ त मेरी छोरी’ भन्दा ‘हस्पिटल पो लगेको छ हजुर भनिन् ।’ मैले केही झगडा भएको थियो र ? भनेर सोधेँ । उनले जवाफ दिइन्, ‘मलाई केही थाहा छैन हजुर । उनीहरु दुईजना लोग्नेस्वास्नी बीचको कुरा हो ।’

मैले फोन राखेँ । टेकेको जमीन नै भासिएजस्तो भइहेको थियो ।

त्यसपछि हामी घर फर्किन भनेर बिराटनगर एयरपोर्टमा गयौं । साढे ५ बजेको प्लेन उडिसकेको रहेछ । अनि गाडी रिजर्भ गरेर काठमाडौं हिड्यौं । तर, छोरीको अनुहार हेर्न पाएनौं ।

हस्पिटल पुर्‍याउनासाथ छोरीलाई मृत घोषित गरिएछ । तुरुन्तै लासलाई ग्राण्डीबाट टिचिङ लगेछन् । यत्रो हुँदासम्म ज्वाइँले हामीलाई एक कल फोन गरेनन् ।

हस्पिटलमा प्रहरीले मुचुल्का उठाउने बेला आफन्त को हुनुहुन्छ भनेर खोजेछ । हाम्रो बुवाले म हजुरबा हुँ भनेर जानुभएछ । नपढेको र आँखा राम्रो नदेख्ने बुबालाई मुचुल्कामा ल्याप्चे लगाउन लगाएछन् । लासलाई टिचिङ लगेपछि ज्वाइँ घरतिर लागेछन् ।

मेरा दाइहरु प्रहरीसित गएर लास हेर्नुभएछ । एउटा आँखा बाहिर निस्किएको छ रे । घाँटी र पाखुरामा निलडाम छ रे । खुट्टामा पनि चोट लागेको छ रे । टाउकोमा पछाडिपट्टी चोट छ रे ।

हामी राति २ बजे काठमाडौं आइपुग्यौं । टिचिङ पुग्दा हामीलाई बिहान प्रहरी कार्यालयमा आउनू भने । भोलिपल्ट बिहान महाराजगञ्ज प्रहरीचौकीमा पुग्दा सम्धिनी, ज्वाइँं त्यही थिएँ । मैले रुँदै भनेँ, ‘सम्धिनीज्यू मेरी छोरी हजुरको पोल्टामा राखेकी थिएँ । कहाँ छे मेरी छोरी ?’ उनले ‘मलाई केही थाहा छैन हजुर’ मात्र भनिरहिन् ।

डीएसपी सा’बको कोठामा ज्वाइँसित भेट हुँदा उनले अनुहारमा सम्म हेरेनन् । त्यतिबेला ज्वाइँले मसित ‘घटना यस्तो-यस्तो भएको हो भनेर बेलीबिस्तार लगाएको भए पत्याउँथ्यौं होला । दुईवटा परिवार एउटै भएर अन्तिम संस्कार गथ्र्यौं होला । घरमै रोएर बस्थ्यौं होला, यसरी निसाफ माग्दै सडकमा उभिँदैनथियौं होला ।

हाम्फालेको ठाउँमा रगतको थोपा पनि छैन । उसलाई बेरेको कपडामा पनि रगत छैन । हाम्फालेको हो भने त रगतको खोलो बग्नुपर्ने थियो नि ? यसबाट पनि हामीलाई धेरै शंका उब्जेको छ । अहिले उनीहरुको व्यवहार देखेपछि त हामी १०० प्रतिशत नै विश्वस्त भइसकेका छौं कि यो हत्या नै हो ।

प्रहरीले किटानी जाहेरी लिन मानेन । तर, जाहेरीमा हामीले सबै कुरा लेखेका छौं, ज्वाइँको व्यवहारको विषयमा । हामी चाहन्छौं, घटनाको सत्यतथ्य के हो, त्यो बाहिर आओस् । हामीले सोधेका प्रश्नहरुको जवाफ दिइयोस् ।

यसमा मननीय के छ भने मेजरले हत्या नगरेको पुष्टि भयो भने पनि उनी पूरै ओभानो हुन सक्दैनन् । उनले श्रीमतीमाथी शारीरिक यातना दिएको देखिँदैन (यद्यपि अनिमाले लतासालाई उद्वृत गर्दै एकपटक चुरोटको ठूटोले पोलिदिएको बताएकी छिन्) तर मानसिक रुपले प्रताडित गर्दै आएको आरोप लगाएका छन् । यसको जवाफ मेजरले दिनैपर्ने छ ।

एउटी बुहारी सामान्य तनाव वा रिसको झोकमा आएर मात्र छतको डिलमा गएर बस्न सक्दिन । महिलाले आफ्नो श्रीमानसितको असन्तुष्टी साथीहरुसित सजिलै सेयर गर्दैनन् । ठूलै समस्या पैदा भएपछि मात्र यो अवस्था आउँछ ।

मर्ने रहर कसैलाई हुँदैन। बिनाकारण कुनै पनि व्यक्तिले आत्महत्या गर्दैन। गएको मङ्सिर २० गते सेनाका मेजर बिष्णु कार्कीसँग बिबाह गरेकी २२ वर्षीया लतासाको हत्या\आत्महत्याको खबरले आज देश बिदेश जताततै चर्चा पाएको छ।

लाउलाउ र खाऊँखाँऊ भन्ने उमेरमा राजधानी जस्तो ठाउँमा एक पढेलेखेकी महिलाले घरेलु हिंशाको कारण ज्यान गुमाउनुपरेको छ। काठमाडौं जस्तो ठाउँमा एउटी पढेलेखेकी नारीको यस्तो हालत त यस्तो छ भने गाउँघरका अनपढ महिलाहरूको अवस्था कस्तो होला हामी आफैं अनुमान लगाउन सक्छौं।

कति घरेलु हिंशामा थिचिएका अनि चेपिएका छन् जो समाज, आफन्त र पारिवारिक मर्यादाका कारण पिल्सिन बिवस छन् जसको कुनै आंकलन गर्न नै सकिदैन। धापासीमा असार २३ गते जुन घट्ना घट्यो लतासामाथि।

घटना घट्ने बितिकै कसैले पनि थाहा पाएनन्। घरको छतबाट लतासाले हामफालेर आत्महत्या गरिन् भन्ने भन्ने समाचारहरू ४ दिनपछि मात्र मिडियामा फैलियो। उनको घरपरिबारबाट लतासाको आत्महत्या भनेका छन् भने अर्कोतिर माईतिपक्षबाट आत्महत्या भएको भन्ने समाचारहरु आएका छन्।

यदी लतासाले आफैं आत्महत्या गरेकी भए असार २३ गते नै उक्त घटनाको पर्दाफास किन भएन? यदी घरको छतबाट हाम फालेर उनले आत्महत्या गरेको भए घटना घटेकै दिन मिडियामा नाआएर किन ४ दिनपछि मिडियामा आयो?

किन तुरुन्तै माईती पक्षलाई जानकारी गराईएन? यसमा ठूलो रहस्य लुकेको छ। यसमा निष्पक्ष छानबिन गरेर दोषिलाई कानुनको दायरामा ल्याउनु जरूरी छ।

के पारिवारिक कलहकै कारण लतासाले आत्महत्या गरेकी हुन् त? के उनको हत्या नै गरिएको हो त? आखिर सत्य तथ्य के हो त? घटना घटेको यत्रो दिन बितीसक्दा पनि अझै किन छिनोफानो हुनसकिरहेको छैन? किन यस्ता घटनाले हाम्रो देशमा प्रसय पाएको छ?

लतासाको माईति पक्ष,  सासु, छिमेकी,श्रीमानबाट पत्रपत्रिकामा आएका समाचारहरुमा एकरुपता नदेखिनुमा पनि लतासाको आत्महत्या नभई हत्या नै भएको होकि  भन्ने शंका गर्ने ठाउँ छ।

उनले आत्महत्या नै गरेकी हुन् भनेर कसरी किटान गर्न सकिन्छ? किनकि घटना घटेको २-३ दिनसम्म अज्ञात रहेका छिमेकीहरुले एक्कासी आफ्नै आँखाले लतासा छतबाट खसेकी हुन् भनिरहेका छन्।

यसमा पनि कुनै सत्यता भेटिँदैन। किनकी, उनले छतबाट हामफालेको भए त उतिनै बेला वरपरका छिमेकीहरु एकतृत हुन्थ्ये होलान्। उक्त घटना मिडियामा क्षणभरमै भाईरल हुन्थ्यो होला। टाउको फुटेको भए उक्त ठाउँमा अलि अलि भने पनि रगत देखिन्थ्यो होला।

किन यस्ता घटनाहरू बारबार लुकाइन्छ? अर्को कुरा आफ्नै घरमा घटना घटिसक्दा पनि होसै नपाउने सासुको भनाईबाट पनि केहि कुरा अड्कल काट्न सकिन्छ।

मेरी बुहारी लक्ष्मी जस्तै थिईन ,मलाई असाध्यै माया गर्थिन्,यस्ती बुहारी त भाग्यमानीले मात्रै पाऊछन् भन्ने सासु आमाको बयान एकातिर छ भने सासूलाई जति गरे पनि रिझाउन नसकेको, श्रीमानले शंका गरेको अनि पीडा दिएको समाचारहरू पनि मिडियामा आईरहेका छन्।

यी सबै कुराहरुमा पटक्कै समानता नहुनुले पनि लतासाको आत्महत्या नभई हत्या नै भएको होकि भन्ने आधार पाउन सकिन्छ।

आज साधारण परिवारमा यस्ता घटना घट्ने बितिकै प्रहरीले नियन्त्रण गर्थ्यो। यदि उनले कुनै गल्ती गरेका थिएनन् भने घटना घटेको चारदिनसम्म किन बेपत्ता भए मेजर बिष्णु कार्की?  यसले पनि लतासाको आत्महत्या नभएर हत्या नै भएको हो कि भनेर शंका गर्ने ठाउँ छ।

किन सधै पद र प्रतिष्ठाको आधारमा मात्र न्याय गरिन्छ? हामी सबैले तुरुन्त यस घटनाको सबाल जबाफ पाउनु पर्छ

आफ्नी सासु आमासँग घटनाको बेलिबिस्तार नलगाउनु ,सासु आमाको मुखमा नै नहेर्नु, प्रहरीले किटानी जाहेरी लिन नमान्नु आदि प्रमाणबाट पनि लतासाको आत्महत्या नभई हत्या नै भएको भन्न सकिन्छ

समाज अनि घरपरिवारले के भन्ला भन्ने डर त्रासले पनि महिलामाथि यस्ता घरेलु हिंशा घटिरहेका छन्। यस्ता घटनाबाट बाबु आमाले सम्पत्तिवाल र पतिष्ठा भएका केटा खोज्नुभन्दा घाँटी हेरेर हाड निले झैँ आफ्नो हैसियतसग मेल खाने केटासँग छोराछोरीको विवाह गर्न सके यस्ता हिंशात्मक घटना कम हुँदै जाने थिएकी?                 

यही घटना मेजर बिष्णु कार्कीको दिदि बहिनिमाथि घटेको भए यो आत्महत्या नै हुन्थ्यो होला? अबस्य हुने थिएन। शक्तिको आडमा कहिलेसम्म सोझा जनताको घाटी रेटिने? मेजर होसकी कर्नेल या महारथी जे सुकै होस् अपराधि भए उसलाई न्यायलयको कठघरामा उभ्याउन सक्नुपर्छ।

हामी सबै एकजुट हुदै लतासामाथि घटेको घटनाको सत्य तथ्य पत्ता लगाउँदै पीडितलाई न्याय  दिलाऊ, ​दोषिलाई कारबाही प्रकिया अघि बढाऊ।